تصرف افراد بر اموال منقول و غیر منقول و نحوه مالکیت آن ها بر این اموال، انواع مختلفی دارد. به این صورت که ممکن است یک شخص به تنهایی مالک یک مال باشد و یا اینکه به همراه چند نفر دیگر و به نحو مشاع مالک مالی باشد.
تصرف نیز می تواند به صورت مادی باشد مانند ساخت و ساز در یک ملک یا هر نوع تصرف فیزیکی دیگری که قابل مشاهده است و یا به صورت حقوقی باشد مانند: معامله و انتقال و هبه یک مال و یا هر عمل حقوقی دیگری که بر روی یک مال می تواند انجام شود.
بیشتر بخوانید: هبه و نکات کاربردی درباره آن
تصرفات مادی در یک ملک مشاع نیاز به اذن و اجازه سایر شرکاء دارد و از آنجا که یک ملک مشاع متعلق به تمام مالکین آن است هر نوع تصرف مادی بدون اذن سایر شرکاء می تواند در معرض دادخواست مطالبه اجرت المثل ایام تصرف از سوی سایر شرکاء قرار گیرد.
به همین جهت در این مطلب در مورد نحوه مطالبه اجرت المثل ایام تصرف در ملک مشاع از سوی گروه وکلای حامیان عدالت، توضیحات لازم ارائه خواهد شد.
مطابق با قانون افراز و فروش ملک مشاع، مالکین و شرکای ملک مشاع در تمام اجزای آن به نسبت سهم خود شریک هستند. به همین جهت هر کدام از مالکین برای هر نوع تصرف مادی که می خواهد در ملک مشاع انجام دهد باید از سایر شرکاء، رضایت و اجازه آن کار را دریافت کند.
یک مال منقول یا غیرمنقول می تواند به صورت اختیاری و طی عقد یک قرارداد و یا به صورت اجباری (مثلا از طریق ارث) دارای چند مالک مشاعی بشود.
در این شرایط اگر یکی از شرکاء بدون کسب اجازه از سایرین و یا بدون توافق با آن ها، بر مال مشاع به نحو عدوانی تصرف کند، این تصرف، خلاف حق سایر مالکین است.
به همین جهت اگر یکی از مالکین ملک مشاع بدون اجازه سایر مالکین در ملک تصرف کند، در قدم اول سایر مالکین می توانند از طریق ارسال اظهارنامه، از متصرف درخواست رفع تصرف از ملک را داشته باشند.
در این شرایط اگر شریک متصرف، این درخواست را رد کند یا بدون پاسخ بگذارد و رفع تصرف نکند، سایر شرکاء این حق را دارند که طی دادخواستی تخلیه ملک مشاع و همچنین دادخواست مطالبه اجرت المثل ایام تصرف ملک را نزد مرجع صالح رسیدگی، مطرح کنند.
با طرح این دادخواست، اجرت المثل ایام تصرف ملک از زمان ارسال اظهار نامه رسمی به شریک متصرف محاسبه می شود. ارسال اظهارنامه به این جهت ضرورت دارد که، سایر مالکین می توانند به وسیله ارائه اظهارنامه در دادگاه، تصرف غیرقانونی متصرف را اثبات کنند.
پرداخت اجرت المثل به این معناست که اگر کسی از مال فرد یا افراد دیگری نفع و استفاده شخصی ببرد در حالی که عین مال همچنان باقی است، باید بها و اجرت زمانی که از آن مال انتفاع برده است را به سایر مالکان مال بپردازد. چنانچه در ماده ۳۲۸ قانون مدنی نیز آمده است: هر کس که مال دیگری را تلف کند باید مثل یا مبلغ آن را بپردازد.
مبلغ اجرت المثل ممکن است بصورت توافقی و طی قرارداد، تعیین شود، در غیر این صورت طبق نظر کارشناس دادگستری مشخص می شود.
برای طرح دادخواست مطالبه اجرت المثل ملک مشاع شرایطی باید شرایط خاصی وجود داشته باشد از جمله اینکه: باید تصرف، مادی و به دستور خوانده دعوا انجام شده باشد، تصرف باید عدوانی باشد یعنی بدون رضایت و اذن سایر مالکین باشد، تصرف باید مستمر باشد و عرفا اجرتی در مقابل آن تصرف بتوان در نظر گرفت.
مرجع رسیدگی پس از برگزاری اولین جلسه و استماع اظهارات طرفین و بررسی ادله و مدارک، اگر ادعای مدعی یا مدعیان را تایید کند و آن ها را مستحق دریافت اجرت المثل ایام تصرف ملک تشخیص دهد، موضوع را به کارشناس مربوطه جهت بررسی و ارزیابی ملک جهت تعیین اجرت المثل ایام تصرف ارجاع می دهد.
در پاسخ به این سوال که مرجع صالح برای رسیدگی به درخواست اجرت المثل ایام تصرف کجاست، باید گفت به طور کلی، دعاوی مطالبه اجرت المثل ایام تصرف به دو دسته تقسیم می شوند:
در مورد اول یعنی زیر 20 میلیون، خواهان باید برای رسیدگی به خواسته خود به شوراهای حل اختلاف مراجعه کند اما در مورد دوم خواهان باید برای رسیدگی به خواسته خود به دادگاه حقوقی محل وقوع ملک، مراجعه کند.
در صورتی که برای خواهان، تعیین مبلغ اجرت المثل ایام تصرف، امکان نداشته باشد، می تواند با ارائه دادخواست تأمین دلیل به کارشناس مربوطه، درخواست تعیین میزان اجرت المثل ایام تصرف ملک مشاع را بخواهد.
بیشتر بخوانید: آیا میدانید تامین دلیل چیست؟
اگر در قرارداد ملک مورد نظر، مبلغی مشخص نشده باشد و یا اینکه قراردادی بین دو طرف برای تعیین میزان آن تنظیم نشده باشد، میزان بدهی متصرف، توسط کارشناس ملکی یا قاضی دادگاه بر اساس املاک مشابه، تعیین می شود.
در صورتی که میزان و مقدار اجرت تصرف در ملک از قبل مشخص شده باشد به این مبلغ اجرت المسمی می گویند.
در غیر این صورت اجرت المثل، با توجه به شرایط پرونده و عواملی مانند نوع ملک، زمان و نحوه استفاده متصرف از ملک و عوامل موثری از این قبیل توسط کارشناس رسمی دادگستری تعیین می شود.
با توجه به توضیحات ارائه شده، افرادی که تصمیم دارند برای مطالبه اجرت المثل ملک مشاع اقدام کنند بهتر است برای راحتی کار خودشان و سرعت و دقت در طرح این دادخواست و کسب نتیجه مطلوب از یک وکیل ملکی با تجربه و متخصص، مشاوره و راهنمایی های لازم را دریافت کنند و یا اینکه این کار را به یک وکیل ماهر بسپارند.
گروه وکلای حامیان عدالت با در اختیار داشتن وکلای متخصص و با تجربه در زمینه امور ملکی، آماده ارائه انواع خدمات مشاوره و وکالت در زمینه امور ملکی از تنظیم دادخواست تا پیگیری پرونده در دعاوی همچون مطالبه اجرت المثل ایام تصرف در ملک مشاع می باشد.
[xyz-ihs snippet="ojratolmesl"]تماس و کسب اطلاعات از وکیل ملکی:
(۱۰ خط ) ۰۲۱۴۴۸۵۰۳۳۵📞 ۰۲۱۴۴۸۷۲۲۳۰ 📞 ۰۲۱۴۴۸۷۲۲۳۱ 📞
گروه وكلاى حاميان عدالت مطلق با هدف ارائه خدمات حقوقی به عنوان مشاور حقوقی در دعاوی کیفری و حقوقی و خانواده و انجام وکالت در مراجع قضایی و اداری و کمیسیون های مختلف و همچنین انجام امور وکالت از طرف افراد در مراجع داخلی و از طرف ایرانیان در مراجع بین المللی و دادگاه ها و مراجع قضایی کشورهای خارجی مطابق با ضوابط و قوانین موضوعه و به خصوص انجام امور اداری اعم از داخلی و بین الملل تاسیس و آغاز به فعالیت نموده است.
آدرس : شریعتی، بالاتر از میرداماد، رو به روی مترو شریعتی، برج مینا، طبقه ۹، واحد ۴
تلفن : ۰۲۱۲۶۷۰۲۵۱۸ _ ۰۲۱۲۲۸۹۴۸۱۹ (۱۰ خط ویژه)
ایمیل : info@hamyanedalat.com
شنبه تا چهارشنبه ، از ساعت ۹ الی ۱۹ پاسخگوی شما هستیم.