چگونه از جرم افترا اعاده حیثیت کنیم؟

جرم افترا و نحوه اعاده حیثیت از این جرم

توهین و افترا یکی از جرایمی است که در قانون مجازات اسلامی جرم انگاری شده و برای آن مجازات تعیین شده است. جرم افترا رفتاری است که در آن شخصی یک جرم یا اتهام را به صورت ناروا به دیگری نسبت داده می شود. طبق قانون، توهین و اتهام ناروا، عبارتی است که موجب بدنامی، استهزاء، هتک حیثیت و آبروی فرد دیگری شود.

در اصطلاح حقوقی، افترا عبارت است از اینكه شخصی جرمی را به دیگری نسبت دهد اما نتواند آن را اثبات کند. به عنوان مثال فردی به دیگر بگوید کلاهبردار ولی نتواند این ادعای خود را ثابت کند.

این فرد با نسبت اتهام ناور به عنوان مفتری یا افترا زننده شناخته می شود و طرف مقابل می تواند پس از عدم اثبات این اتهام و برائت از آن، از او به عنوان مرتکب جرم افترا شکایت کند و درخواست اعاده حیثیت نیز داشته باشد. جرم افترا از جرایم علیه اشخاص است. هدف قانونگذار از جرم انگاری این فعل، حفظ نظم و آرامش عمومی در جامعه است.

بیشتر بخوانید: مجازات افترا در قانون جدید

مجازات افترا در قانون جدید

افترا به دو صورت قولی و فعلی می تواند محقق شود. افترای قولی به این صورت است که جرمی به دیگری از طریق لفظی یا چاپی و یا از طریق انتشار در رسانه ها و ... نسبت داده می شود.

افترای فعلی نیز از طریق انجام رفتاری مانند قراردادن ابزار و وسایل ارتکاب جرم در منزل یا محل کار دیگری به نحوی که موجب تعقیب کیفری شود، به قصد متهم کردن آن شخص انجام می شود.

شرایط لازم برای تحقق جرم افترا

طبق قانون، برای تحقق جرم افترا وجود شرایطی لازم است. این شرایط به این نحو هستند:

• در تحقق جرم افترا، باید جرم یا اتهامی به شکل ناروا و ناحق به شخص دیگر نسبت داده شود.
• شخصی که اتهام به او وارد می شود مشخص باشد.
• مرتکب جرم نتواند اتهام یا جرمی که نسبت داده است را اثبات کند.
•  نسبت اتهام به شخص دیگر از طریق: نوشته و انتشار آن و یا به شکل سخنرانی با انتشار در مجامع عمومی و یا از طریق انتشار در روزنامه ها و رسانه ها انجام گرفته باشد.
• در مواقعی که فردی از روی عصبانیت یا ناراحتی و ... به دیگری اتهاماتی وارد کند این اقدام او افترا نیست و تحت عنوان جرم توهین قرار می گیرد.
• در تحقق جرم افترا، سوء نیت لازم است و مرتکب این جرم باید از روی علم و عمد و با قصد متهم کردن شخص دیگر این رفتار را انجام داده باشد.

اعاده حیثیت از افترا

در صورتی که فردی با ادعای کذب خود، موجب هتک حرمت و ریختن آبروی دیگری شود، مجنی علیه یعنی کسی که به او اتهام و نسبت ناروا وارد شده است می تواند شکایتی علیه مرتکب جرم به منظور اعاده حیثیت خود مطرح کند.

بیشتر بخوانید : هتک حرمت

اعاده حیثیت یا ادعای شرف، تنها از طریق طرح دعوی توسط شاکی خصوصی انجام می شود. به این صورت که شاکی خصوصی علیه مجرم به جرم افترا نزد دادسرا شکایت می کند و ادعای اعاده حیثیت او مورد بررسی قرار می گیرد.

زمانی ادعای اعاده حیثیت شاکی مورد پیگیری واقع می شود که طرف مقابل با نسبت اتهام ناروا و یا طرح شکایت موجب ریختن آبرو و لطمه به حیثیت شاکی شود و نتواند اتهام وارده را ثابت کند.

با عدم اثبات اتهام وارده از سوی مشتکی عنه، این شخص با رای دادگاه و حکم قانون، مجرم شناخته می شود و مجازات خواهد شد.

از آنجا که موضوع افترا و نسبت اتهام وارد کردن به دیگری، بُعد و جنبه معنوی نیز دارد، شاکی می تواند، درخواست جبران خسارت معنوی وارده را هم از دادگاه داشته باشد.

هرچند ماده ۱ قانون مسئولیت مدنی به موضوع جبران خسارت معنوی هتک حیثیت پرداخته است، اما معمولا محاکم قضائی حکم به جبران خسارت معنوی افترا نمی دهند.

نحوه ارائه شکایت جهت اعاده حیثیت

شاکی یعنی شخصی که منتسب شدن به اتهام ناروا، هتک حیثیت و آبرو شده است، می‌تواند با وجود شرایط لازم از افترا زننده شکایت کند.

شاکی بعد از برائت از اتهام انتسابی در دادگاه، طبق ماده ۶۹۷ قانون مجازات اسلامی، می تواند افترا زننده را مورد تعقیب کیفری قرار دهد.

در این شرایط بهتر است به یک وکیل متخصص در امور کیفری و جرم افترا مراجعه شود تا وکیل تجربه و تسلطی که بر قوانین و رویه قضایی دارد، مراحل انجام شکایت را به درستی انجام دهد و شاکی نیز بتواند تمامی حق و حقوق قانونی خود را مطالبه کند و پرونده با موفقیت به اتمام برسد.

در موضوع اعاده حیثیت، شاکی یا وکیل با تقدیم شکایت به دادسرا، درخواست تعقیب متهم را می دهد و دادسرا نیز از افترا زننده می خواهد جهت ارائه اظهارات و انجام دفاعیات در جلسه رسیدگی حضور پیدا کند.

در صورت اثبات سوءنیت و ناروا بودن اتهام فرد افترا زننده، برای او کیفرخواست صادر خواهد شد و پرونده برای رسیدگی به داداگاه عمومی جزایی ارسال و پیگیری خواهد شد.

زمان شکایت جهت اعاده حیثیت

هرچند طبق قانون برای شکایت اعاده حیثیت، زمان مشخصی تعیین نشده است اما توصیه می شود که شاکی در اولین زمان ممکن، بعد از برائت از اتهام وارده، جهت شکایت افترا و اعاده حیثیت دست به کار شود.

طبق ماده ۶۹۷ قانون مجازات اسلامی، دادگاه می تواند برای مرتکب افترا، از یک ماه تا یک سال حبس به عنوان مجازات در نظر بگیرد و یا اینکه او را تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم نماید.

بیشتر بخوانید: چطور از افترا اعاده حیثیت کنیم؟

طبق ماده ۶۹۸ قانون مجازات اسلامی نیز، اگر افترا به دلیل نشر اکاذیب باشد و موجب ورود ضرر مادی یا معنوی به دیگری شده باشد، دادگاه می تواند مرتکب جرم را به حبس تعزیری از ۲ ماه تا 2 سال و یا اینکه تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم نماید.

تاثیر وکیل در شکایت از جرم افترا و اعاده حیثیت

با توجه به اینکه شکایت از جرم افترا، نیاز به اثبات برائت شاکی از اتهام انتسابی در دادگاه دارد و از سوی دیگر برای شکایت اعاده حیثیت، شاکی باید پس از برائت از اتهام انتسابی جهت اعاده حیثیت اقدام نماید.

حتما توصیه می شود افراد جهت تسریع و تسهیل در مراحل رسیدگی به پرونده از مشاوران و وکلای با تجربه و متخصص استفاده کنند.

از مزایای اخذ وکیل در این دعاوی این است که وکیل می‌تواند در تنظیم شکوائیه و پیگیری پرونده با استفاده از دانش و تجربه خود، به بهترین شکل عمل کند و با حفظ منافع موکل خود، نتیجه مطلوب را برای او کسب کند.

گروه وکلای حامیان عدالت، با حضور وکلای با تجربه و متخصص در امور کیفری و حقوقی در خدمت شهروندان محترم در انجام کلیه دعاوی کیفری و امور قانونی می باشد.

[xyz-ihs snippet="eftera"]

تلفن های تماس

۰۲۱۴۴۸۷۲۲۳۰

۰۲۱۴۴۸۷۲۲۳۱