در سیستم حقوقی، دعاوی به دو دسته اصلی تقسیم میشوند: دعاوی مالی و دعاوی غیر مالی. برای تشخیص این دو دسته از هم، ابتدا باید تفاوت بین حق مالی و حق غیر مالی را درک کرد. در این مقاله، به بررسی این مفاهیم، اهمیت تمایز آنها و مثالهایی از هر دو نوع دعوا میپردازیم.
حق مالی حقی است که اجرای آن مستقیماً برای دارنده ایجاد منفعتی میکند که قابل تقویم به پول باشد. به عبارت دیگر، حقوق مالی به حقوقی اطلاق میشود که ارزش پولی داشته و قابل تبدیل به دارایی هستند. نمونههایی از حق مالی عبارتند از:
مالکیت نسبت به یک خانه یا ملک که برای دارنده ارزش پولی دارد.
حق فسخ یک قرارداد که میتواند منجر به بازگشت مالیات یا سرمایهگذاری شود.
حقی که به یک شریک امکان میدهد سهم شریک دیگر را با پرداخت قیمت آن به دست آورد.
در مقابل، حق غیر مالی حقی است که ارزش مالی مستقیم ندارد و به شخصیت یا حقوق اجتماعی و خانوادگی فرد مرتبط است. این حقوق به مواردی مانند حق ازدواج، حضانت فرزند، و حق استفاده از نام و شهرت مربوط میشود.
زمانی که حقی که مورد دعوا قرار میگیرد مالی باشد، دعوا نیز عنوان مالی به خود خواهد گرفت. دعاوی مالی به دعاوی اطلاق میشود که در آنها درخواستهای مالی مطرح میشود و نتیجه دعوا منجر به دریافت پول یا دارایی میشود. نمونههایی از دعاوی مالی عبارتند از:
در این دعوا، فردی که کار یا خدماتی ارائه کرده است، خواستار دریافت اجرتالمثل یا پاداش مالی برای خدمات خود میشود.
در این نوع دعوا، دارنده چک خواستار دریافت وجه مندرج در چک از صادرکننده میشود.
در این دعوا، وراث خواستار تقسیم و دریافت سهمالارث خود از اموال متوفی هستند.
در این دعوا، زوجه از شوهر خود درخواست پرداخت مهریهای که در عقدنامه تعیین شده است را دارد.
دعاوی غیر مالی به دعاوی اطلاق میشود که در آنها درخواستهای غیر مالی مطرح میشود و نتیجه دعوا به پول یا دارایی قابل تقویم نمیشود. این دعاوی معمولاً به حقوق شخصی و خانوادگی افراد مربوط میشوند. نمونههایی از دعاوی غیر مالی عبارتند از:
در صورتی که یکی از طرفین نامزدی را بدون دلیل موجه بر هم زند، طرف دیگر میتواند برای جبران خسارات ناشی از این اقدام دعوای خانوادگی مطرح کند.
در این دعوا، یکی از والدین درخواست حضانت فرزند خود را دارد.
در این نوع دعوا، یکی از طرفین ازدواج درخواست جدایی و طلاق از همسر خود را مطرح میکند
در این دعوا، فردی که میخواهد نام خود را تغییر دهد، درخواست خود را به دادگاه ارائه میدهد.
در این دعوا، یکی از طرفین ازدواج درخواست ابطال عقد ازدواج به دلیل وجود مشکلات حقوقی یا قانونی را مطرح میکند.
تمایز بین دعاوی مالی و غیر مالی از اهمیت ویژهای برخوردار است، زیرا هر یک از این دعاوی دارای آیین دادرسی و مقررات خاص خود هستند. به عنوان مثال:
هزینه دادرسی در دعاوی مالی بر اساس ارزش مالی مورد دعوا تعیین میشود، در حالی که در دعاوی غیر مالی هزینه دادرسی به صورت ثابت است.
صلاحیت دادگاههای رسیدگی به دعاوی مالی و غیر مالی ممکن است متفاوت باشد. برای مثال، دعاوی مالی با ارزش بالا ممکن است به دادگاههای تخصصی ارجاع شوند.
مدت زمان رسیدگی به دعاوی مالی و غیر مالی نیز ممکن است متفاوت باشد. دعاوی مالی معمولاً زمان بیشتری برای بررسی و رسیدگی نیاز دارند.
تشخیص دعاوی مالی از دعاوی غیر مالی از اهمیت ویژهای برخوردار است و میتواند تأثیر زیادی بر روند دادرسی و نتیجه نهایی دعوا داشته باشد. حقوق مالی به حقوقی اطلاق میشود که ارزش پولی دارند و قابل تقویم به پول هستند، در حالی که حقوق غیر مالی به حقوقی مربوط میشوند که ارزش مالی مستقیم ندارند و به شخصیت یا حقوق اجتماعی و خانوادگی افراد مرتبط هستند. دعاوی مالی شامل دعاوی مانند مطالبه اجرتالمثل، مطالبه وجه چک، مطالبه سهمالارث و مطالبه مهریه هستند که همگی آنها در صورت اثبات شدن حق، سبب به دست آوردن مال و یا منفعتی مادی میشوند. در مقابل، دعاوی غیر مالی شامل دعاوی حضانت فرزند، طلاق، تغییر نام و ابطال ازدواج میشوند که نتیجه آنها به پول یا دارایی قابل تقویم نمیشود. در نهایت، بهرهگیری از مشاوره حقوقی مناسب و دقیق میتواند در تشخیص درست نوع دعوا و پیگیری موثر آن کمک شایانی کند و حقوق افراد را به بهترین نحو ممکن حفظ نماید
گروه وكلاى حاميان عدالت مطلق با هدف ارائه خدمات حقوقی به عنوان مشاور حقوقی در دعاوی کیفری و حقوقی و خانواده و انجام وکالت در مراجع قضایی و اداری و کمیسیون های مختلف و همچنین انجام امور وکالت از طرف افراد در مراجع داخلی و از طرف ایرانیان در مراجع بین المللی و دادگاه ها و مراجع قضایی کشورهای خارجی مطابق با ضوابط و قوانین موضوعه و به خصوص انجام امور اداری اعم از داخلی و بین الملل تاسیس و آغاز به فعالیت نموده است.
آدرس : شریعتی، بالاتر از میرداماد، رو به روی مترو شریعتی، برج مینا، طبقه ۹، واحد ۴
تلفن : ۰۲۱۲۶۷۰۲۵۱۸ _ ۰۲۱۲۲۸۹۴۸۱۹ (۱۰ خط ویژه)
ایمیل : info@hamyanedalat.com
شنبه تا چهارشنبه ، از ساعت ۹ الی ۱۹ پاسخگوی شما هستیم.