همانطور که می دانید مهریه، حقی است بر عهده مرد که در زمان ازدواج برای زن ایجاد می شود. اما سوالی که برای بسیاری از افراد وجود دارد این است که با فوت یا مرگ یکی از زوجین تکلیف مهریه چه می شود آیا از عهده مرد ساقط می شود؟
در این مطلب که از سوی گروه وکلای حامیان عدالت ارائه می شود در مورد وضعیت مهریه با فوت هریک از زوجین و قوانین مربوط به آن صحبت خواهد شد.
به طور کلی باید گفت که طبق حکم قانون و شرع، با وقوع عقد ازدواج مهریه یا صداق، به عنوان یک دین یا بدهی بر ذمه مرد قرار می گیرد و این بدهی فقط با پرداخت آن به زن یا بخشیدن آن توسط زن، از عهده مرد ساقط خواهد شد.
حتی اگر در زمان عقد مهریه ای برای زن تعیین نشود، باز هم به زن مهریه ای با عنوان مهرالمثل (مهریه متناسب با مهریه زنان اطراف زن) تعلق می گیرد و این مهریه عندالمطالبه است.
با این وجود برخی افراد فکر می کنند که با مرگ زن، مهریه او باطل و از عهده مرد ساقط می شود و دیگر قابل مطالبه نیست.
در حالی که این فکر اشتباه است. به این دلیل که زن مالک مهریه است و این حق مالی به عنوان دینی بر عهده مرد است و حتی در صورت مرگ زن نیز، مانند سایر حقوق مالی و مطالبات متوفی توسط ورثه او مانند والدین و فرزندانش، قابل مطالبه است و با مطالبه مهریه زن توسط ورثه، مرد باید آن را بپردازد، مگر اینکه زن مهریه را در زمان حیات بخشیده باشد.
اگر مرد نتواند مهریه زن فوت شده را بصورت یکجا بپردازد، میتواند درخواست اعسار بدهد و مهریه را بصورت قسطی پرداخت کند و اصطلاحا تقسیط کند.
با فوت زن تمام حقوق او به ورثه اش منتقل می شوند، باتوجه به اینکه مهریه نیز حق مالی است این حق نیز به وراث زن منتقل می شود.
طبق قانون مدنی، در عقد دائم زوجین از یکدیگر ارث می برند. بنابراین با فوت زنی که به عقد ازدواج دائمی مردی درآمده، مرد نیز به عنوان یکی از ورثه از مهریه ارث می برد.
اگر زن دارای فرزند یا فرزندانی باشد، این افراد نیز به عنوان ورثه محسوب می شوند که می توانند جهت مطالبه مهریه مادر از پدر یا ناپدری خود اقدام کنند.
در صورتی که زن متوفی، پدر و مادر داشته باشد، والدین او نیز به عنوان وراث محسوب می شوند و می توانند مهریه متوفی که دختر ایشان است را مطالبه کنند.
بنابراین وراث زن فوت شده که از مهریه او ارث می برند، در مرحله اول شامل همسر و فرزندان و والدین او می شوند و در صورت نبود این افراد نوبت به سایرین می رسد. این افراد طبق قانون ارث و به نسبت سهم مشخص شده در قانون از مهریه زن ارث می برند.
مثلا همسر زن فوت شده در صورتی که والدین دارد اما فرزندی نداشته باشد، یک دوم یعنی نصف مهریه زن را به ارث می برد و از مقدار باقیمانده، یک سوم سهم مادر زن است و دو سوم، سهم پدر اوست.
اگر زن فوت شده، فرزند داشته باشد، یک چهارم سهم همسر و مابقی سهم فرزندان اوست که بین دختر و پسر به نسبت سهمشان تقسیم می شود. اما اگر والدین نیز در قید حیات باشند در اینجا، علاوه بر یک چهارم سهم همسر، هرکدام از پدر و مادر زن نیز یک ششم سهم الارث دارند و مابقی به فرزندان می رسد.
اگر زن فوت شده همسر و فرزند و یا والدین نداشته باشد و یا اینکه قبل از خودش فوت کرده باشند، مهریه او طبق طبقات ارث به سایر افرادی که حق دریافت ارث دارند می رسد.
وراث زوجه می توانند در صورت امتناع زوج از پرداخت سهم الارثشان با تنظیم دادخواستی به طرفیت زوج، حقوق قانونی متوفی را مطالبه کنند و برای این کار باید مدارکی مانند: گواهی انحصار وراثت، عقدنامه و ... را به دادگاه تقدیم کنند.
بیشتر بخوانید: مدارک مورد نیاز برای به اجرا گزاشتن مهریه
در صورتی که زن، مهریه خود را در زمان حیات همسرش دریافت نکرده باشد، پس از فوت مرد، مهریه زن همچنان به عنوان حق او پابرجاست و در صورت عدم پرداخت از سوی ورثه، زن می تواند دادخواستی به طرفیت ورثه مرد برای دریافت مهریه خود مطرح کند.
بنابراین اگر مرد اموالی از خود بجا گذاشته باشد، بدهی او که شامل مهریه می شود از ماترک پرداخت می شود. باید توجه داشت که مهریه طلب ممتاز است. یعنی اگر افراد دیگری از مرد طلبکار باشند، این طلب نسبت به سایر مطالبات مقدم و ارجح است و قبل از هر بدهی از اموال متوفی دریافت می شود. اما اگر متوفی مالی نداشته باشد با مطالبه مهریه، ورثه مکلف به پرداخت مهریه زن نیستند.
توجه داشته باشید اگر مهریه وجه نقد باشد، طبق ماده۱۰۸۲ قانون مدنی، تاریخ فوت مبنای محاسبه است یعنی ملاک نرخ تورم زمان فوت همسر است.
با توجه به مواردی که گفته شده و با توجه به اینکه قوانین ومقررات خاصی در رابطه با دریافت مهریه زن فوت شده و یا دریافت مهریه زن از اموال مرد فوت شده وجود دارد که باید در زمان اقدام قانونی رعایت شود.
توصیه می شود افرادی که می خواهند در چنین مواردی مطالبه مهریه داشته باشند و از اطلاعات حقوقی مناسبی برخوردار نیستند حتما به یک وکیل خانواده یا وکیل مهریه متخصص و مجرب مراجعه کنند تا با خیال راحت انجام کارها را به او بسپارند و از انجام درست امور اطمینان حاصل کنند.
گروه وکلای حامیان عدالت با در اختیار داشتن بهترین وکیل مهریه و خانواده در خدمت شهورندان محترم جهت ارائه انواع خدمات حقوقی می باشد.
[xyz-ihs snippet="mehriebademarg"]تماس و مشاوره با وکیل مهریه :
(۱۰ خط ) ۰۲۱۴۴۸۵۰۳۳۵📞 ۰۲۱۴۴۸۷۲۲۳۰ 📞 ۰۲۱۴۴۸۷۲۲۳۱ 📞
گروه وكلاى حاميان عدالت مطلق با هدف ارائه خدمات حقوقی به عنوان مشاور حقوقی در دعاوی کیفری و حقوقی و خانواده و انجام وکالت در مراجع قضایی و اداری و کمیسیون های مختلف و همچنین انجام امور وکالت از طرف افراد در مراجع داخلی و از طرف ایرانیان در مراجع بین المللی و دادگاه ها و مراجع قضایی کشورهای خارجی مطابق با ضوابط و قوانین موضوعه و به خصوص انجام امور اداری اعم از داخلی و بین الملل تاسیس و آغاز به فعالیت نموده است.
آدرس : شریعتی، بالاتر از میرداماد، رو به روی مترو شریعتی، برج مینا، طبقه ۹، واحد ۴
تلفن : ۰۲۱۲۶۷۰۲۵۱۸ _ ۰۲۱۲۲۸۹۴۸۱۹ (۱۰ خط ویژه)
ایمیل : info@hamyanedalat.com
شنبه تا چهارشنبه ، از ساعت ۹ الی ۱۹ پاسخگوی شما هستیم.