قتل
عناوین اصلی این مقاله :
پرونده های قتل به جهت شناسایی قاتل، نوع قتل و مجازات سختی که به دنبال دارند، یکی از مهمترین و حساس ترین پرونده های کیفری در محاکم قضائی محسوب می شود.
از آنجا که قتل در یک تقسیم بندی کلی به سه صورت عمد، شبه عمد و خطای محض اتفاق می افتد، و تعیین نوع قتل در شدت مجازات بسیار موثر است، قاضی با توجه به اطلاعاتی که از نحوه قتل از راه هایی مانند: معاینه محلی، تحقیقات و بازجویی از متهم به دست می آورد، نوع قتل و مجازات آن را با استناد به قوانین مربوطه مشخص می کند.
با توجه به اهمیت بازجویی از فرد متهم به قتل، گروه وکلای حامیان عدالت در ادامه این مطلب به نحوه بازجوی و ویژگی سوالات بازجویی از قاتل برای علاقه مندان به اطلاع از این موضوع می پردازد.
بازجویی
بازجویی یکی از مراحل رسیدگی به پرونده های کیفری مانند قتل، است که باید طبق قوانین آیین دادرسی کیفری انجام شود. یکی از مراحل تحقیقات مقدماتی در خصوص جرم قتل، طرح سوالات واضح و بدون ابهام، در رابطه با جرم واقع شده است تا به کشف جرم کمک کند.
بر اساس قانون آیین دادرسی کیفری، زمانی که جرمی واقع می شود و دادگاه، به واسطه کشف جرم، یا ثبت شکایت، از آن جرم، مطلع می شود، مرحله تحقیقات مقدماتی، برای رسیدگی به پرونده، تعقیب متهم و ارسال پرونده به دادگاه، جهت صدور حکم، در دادسرا، شروع می شود. یکی از مراحل تحقیقات مقدماتی، مرحله بازجویی از متهم یا متهمین پرونده است. در مرحله بازجویی، سوالاتی توسط بازپرس از متهم پرسیده می شود که باید طی روش های خاص و بر اساس قانون انجام شود.
متهم علاوه بر حقوق و تضمیناتی که قبل از بازجویی دارد، در حین بازجویی نیز حقوقی دارد که طبق قانون باید رعایت شود. قانون بازجویی از متهم، همان قانون آیین دادرسی کیفری، با آخرین اصلاحات در سال 1392 است که قانون گذار، نحوه و شرایط بازجویی از متهم را در آن بیان کرده است.
ویژگی های سوالات بازجویی از فرد متهم به قتل
در ابتدا باید دقت شود که متهم قبل از انجام بازجویی کامل نباید به زندان معرفی شود و در صورت معرفی بلافاصله باید جهت تحقیقات بیشتر به مرجع انتظامی تحویل داده شود تا تحقیقات کامل شود.
طبق ماده 189 آیین دادرسی کیفری: قاضی مکلف است بلافاصله بعد از حضور یا جلب متهم، تحقیقات را شروع و در صورت عدم امکان، حداکثر ظرف 24ساعت مبادرت به تحقیق نماید. در غیر این صورت بازداشت، غیرقانونی تلقی می شود.
نحوه بازجویی و سوالات بازجویی از فرد متهم به قتل باید به این صورت باشد:
- قید تاریخ، ساعت و نام بازجو در برگه بازجویی، طبق ماده 53 آئین دادرسی کیفریی: ضابطان دادگستری مکلف هستند اظهارات شخص تحت نظر، علت تحت نظر بودن، تاریخ و ساعت آغاز آن، مدت بازجویی، مدت استراحت بین دو بازجویی و تاریخ و ساعتی را که شخص نزد قاضی معرفی شده است را در صورت مجلس قید نمایند و آن را به امضاء یا اثر انگشت او برسانند. همچنین ضابطان مکلف هستند تاریخ و ساعت آغاز و پایان تحت نظر بودن را در دفتر خاصی ثبت و ضبط کنند.
- از جمله حقوق متهم در بازجویی، تفهیم اتهام به او، حق سکوت و حق برخورداری از وکیل، در ابتدای بازجویی است. تفهیم اتهام، به معنای تبیین و تشریح جرم ارتکابی و عواقب و پیامدهای قانونی آن به متهم است تا به این وسیله متهم به طور کامل از موقعیت قضائی و حقوق و تکالیف خود، مطلع شود و آمادگی دفاع از خود را در مراحل مختلف دادرسی پیدا کند.
- سوالات باید به نحوی باشد که از میان پاسخ ها بتوان از اموری مانند: انگیزه و هدف قاتل از ارتکاب قتل، زمان، مکان وقوع جرم، چگونگی انجام عمل مجرمانه، وسیله ارتکاب جرم و مشخصات مقتول و … اطلاعات کافی به دست آورد.
- بازجویی باید به صورت انفرادی و بدون حضور دیگران مخصوصا شاکی یا شاکیان، سایر متهمین و مظنونین انجام شود. به این دلیل که متهم باید برای بیان مطالب خود احساس امنیت و اطمینان داشته باشد و از طرف دیگر سایر مظنونین، نباید بدانند که چه مطالبی از سوی این فرد افشاء شده است. مگر در مواردی که بازپرس، مواجهه حضوری متهمین و یا متهم با شکات را لازم بداند.
- طبق ماده 189 آیین دادرسی کیفریريال بازجوئی باید هرچه سریعتر و در کوتاهترین فاصله زمانی از وقوع جرم انجام شود، زیرا با گذشت زمان ممکن است، مرتکب جرم جزئیات را فراموش کند یا جواب های فریب دهنده پیدا کند. تجربه ثابت کرده که صادقانه ترین اعترافات در مراحل اولیه بازجویی و بازداشت متهم و قبل از فکرکردن و مشورت متهم با دیگران بیان می شود.
- باتوجه به اینکه در تحقیقات جنایی، مسائل مجهول هر پرونده از روی موضوعات معلوم آن به دست آید، به همین دلیل باید قبل از بازجویی از متهم، از شاکی یا شاکیان و شهود مورد اطمینان نیز تحقیقات لازم به عمل بیاید.
- بازجو باید سایر مستندات پرونده مانند: نظر کارشناس، گزارش معاینه محل و عکس ها و فیلم های صحنه قتل را به دقت بررسی کند تا مجهولات پرونده برای او روشن شود. به همین جهت، بازجو باید قبل از انجام بازجویی اطلاعات کاملی در مورد متهم به دست آورد. اطلاعاتی مانند: شغل، تحصیلات، وضع خانوادگی، درآمد، علائق، عقاید مذهبی، سوابق کیفری، وضعیت اعتیاد و رابطه او با مجنی علیه و … کسب کند تا بر اساس آن بازجویی را تنظیم کند. اهمیت کسب اطلاعات در مورد متهم در این است که وقتی متهم متوجه اطلاعات بازجو در مورد خود می شود، موجب می شود کمتر دروغ بگوید.
بازجو باید دستیاری داشته باشد تا حرکات وعکس العمل های متهم را زیر نظر قرار دهد و در صورت نیاز به تنها بودن بازجو، دستیار از اتاق دیگر با دوربین مخفی و یا از پشت شیشه و امثال آن و بدون اطلاع متهم، حرکات متهم و پاسخ ها و عکس العمل های او را تجزیه و تحلیل کند.
- در صورت اعتراف متهم به جرم، باید بازجویی برای کسب اطلاعات کامل در رابطه با نحوه ارتکاب جرم و بیان جزئیات آن ادامه پیدا کند تا در صورت پشیمانی متهم، جای انکار برای او وجود نداشته باشد و یا اینکه از طریق بیان جزئیات، مشخص شود که متهم شخصا مرتکب جرم شده است و با این اعتراف، خودش را به جای متهم واقعی معرفی نکرده باشد.
- سوالات بازجو باید، کوتاه صریح، مشخص و عاری از ابهام باشد و پاسخ های متهم نیز باید عینا و بدون دخل و تصرف نوشته شود. در صورتی که متهم، سواد دارد باید خودش پاسخ ها را بنویسد. تا جایی که ممکن است، صحبت های متهم قطع نشود تا تمام مطالب خود را بگوید
- بازجو نباید چند سوال را در یک سوال بگنجاند و هر سوالی را باید مستقلا بپرسد.
- طبق ماده 60 آیین دادرسی کیفری، سوالات نباید به صورت القایی باشد، یعنی به این صورت که مثلا: ساعت 10 دیشب که در منزل آقای مقتول بودید آقای فلانی چند ضربه زد؟ در این سوال زمان و مکان و فرد متهم به کسی که مورد بازجویی قرار گرفته القا شده است. در صورتی که این موارد باید به صورت سوال مطرح شود، مثلا: دیشب ساعت 10 کجا بودید؟
- به موجب قانون بازجو نباید متهم را تشویق به اقرار کند و یا برای جلب اعتماد متهم و اخذ اقرار وعده ای غیرممکن بدهد، چون متهمین سابقه دار، می دانند که این نوع وعده ها از اختیارات بازجو خارج است و در صورت سلب اعتماد متهم، این ترفند بازجو را به سایرین اطلاع می دهند.
- - به موجب ماده 60 آیین دادرسی کیفری، مقام تحقیق نباید متهم را اغفال نماید. مثلا به او بگوید مدارکی دارد که اتهام او را ثابت می کند در حالی که واقعا چنین مدارکی ندارد. اخذ اقرار از این طریق، موثر نیست. ماده 60 مقرر می دارد: در بازجوئی ها اجبار یا اکراه متهم، استفاده از کلمات موهن، طرح سوالات تلقینی یا اغفال کننده و سوالات خارج از موضوع اتهام، ممنوع است و اظهارات متهم در پاسخ به چنین سوالاتی و همچنین اظهاراتی که ناشی از اجبار یا اکراه است، معتبر نیست. تاریخ، زمان و طول مدت بازجویی باید در اوراق صورت مجلس قید شود و به امضاء یا اثر انگشت متهم برسد.
- توصیه می شود، بازجو در زمان طرح سوال در رابطه با اتهامات سنگین مانند: قتل، تجاوز و … حتی الامکان از عین این عناوین استفاده نکند بلکه از عناوین مشابه یا به صورت کنایه استفاده کند و در رابطه با مجازات آن ها به متهم چیزی نگوید چرا که این کار باعث ترس و وحشت متهم و نگرانی او از عواقب کارش می شود و در نتیجه باعث سکوت یا دروغگویی بیشتر او می شود.
- بازجو باید دقت داشته باشد که شیوه بازجویی از متهمی که متهم بودن او محرز است با کسی متهم بودنش مورد شک و تردید است متفاوت است. در مورد کسی که در مورد متهم بودن او شک و تردید وجود دارد باید سعی شود سوالات به طور غیر مستقیم مطرح شود و با طرح سوالات حاشیه ای و مرتبط با موضوع، بازجویی انجام شود تا از میان پاسخ ها، متوجه ارتکاب یا عدم ارتکاب جرم توسط او بشود.
- در جرایم عمدی مانند: قتل، متهم به صحنه جرم برده شود و صحنه جرم اصطلاحا بازسازی می شود تا متهم جزئیات ارتکاب جرم را از نزدیک تشریح نماید.
- بازجویی از زنان باید توسط بازجوی زن یا همراه خانم انجام شود.
- بازجویی از کودکان باید به نحوی باشد که باعث ترس و وحشت آن ها نشود.
- رفتارهایی مانند: اظهار همدردی و همراهی با متهم و انتقاد از شاکی، می تواند موجب جلب اعتماد متهم و ترغیب او به همکاری با بازجو و بیان حقیقت شود.
- باز جویی باید به نحوی باشد که موجب سوء استفاده افرادی که منتظر فرصت هستند، نشود.
به طور کلی باید دقت داشت که سوالات بازجویی، باتوجه به نوع جرم ارتکابی و شخصی که مورد بازجویی قرار گرفته، اعم از متهم، شاهد، مطلع و … تفاوت پیدا می کند و بازپرس، سوالات متفاوتی را برای هر فرد در نظر می گیرد.
وکیل قتل
باتوجه به اینکه قتل از جرایم سختی است که به دلیل حساسیت بالای آن، حتما نیاز به وکیل در پرونده و روند رسیدگی به آن در محاکم دادگستری وجود دارد. طرفین پرونده به وکیل نیاز دارند تا چه در سمت قاتل و چه در سمت مقتول، از حقوق آن فرد دفاع کنند.
از مزایای اخذ وکیل متخصص در دعاوی قتل، پیگیری رضایت شاکی، اثبات جرم در مدت زمان کمتر، گرفتن حکم جلب قاتل در صورت فرار و مواردی از این دست با توجه به پرونده و روند رسیدگی به آن است.
وکیل متخصص در قتل، با توجه به اطلاعات حقوقی و اشرافی که به رویه قضائی دارد می تواند پرونده را به درستی پیش ببرد و از موکل خود و حق و حقوق قانونی او دفاع کند و بهترین نتیجه ممکن را برای او کسب کند. وکیل می تواند، پس از پایان بازجویی و برای روشن شدن حقیقت و دفاع از متهم یا اجراء قوانین به بازپرس تذکر دهد.
به همین منظور، گروه وکلای حامیان عدالت، با همراهی بهترین وکلای متخصص و با تجربه در تهران در خدمت هموطنان عزیز از اقصی نقاط کشور در زمینه انواع دعاوی کیفری و حقوقی می باشد.
تلفن های تماس جهت تماس و مشاوره با وکیل قتل
(۱۰ خط ) ۰۲۱۴۴۸۵۰۳۳۵📞 ۰۲۱۴۴۸۷۲۲۳۰ 📞 ۰۲۱۴۴۸۷۲۲۳۱ 📞
