با توجه به مجازات های سنگینی که برای این جرم وجود دارد و شرایط خاصی که تحقق جرم محاربه و افساد فی الارض دارد افراد درگیر در چنین پرونده هایی حتما نیاز به یک وکیل کیفری متخصص در این حوزه دارند و افراد به تنهایی نمی توانند از پس پیگیری این نوع پرونده ها بربیایند.
وکیل محاربه با دانش حقوقی و تسلطش بر قوانین جزایی و تخصص و تجربه ای که در زمینه دعاوی محاربه و فساد فی الارض دارد می تواند دفاع خوبی از موکل خود در محاکم دادگستری داشته باشد و از تضییع حقوق او جلوگیری کند.
محاربه چیست؟
عناوین اصلی این مقاله :
از آنجا که قوانین جزایی ایران در مطابقت با فقه اسلامی تدوین شده است در این زمینه نیز از نظرات فقهاء استفاده شده است.
آیه ۳۳ سوره مائده مستند اصلی فقهاء در تعیین جرم محاربه و تعیین مجازات برای این جرم است در آیه مذکور چنین آمده است: «إِنَّمَا جَزَاءُ الَّذِینَ یحَارِبُونَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَیسْعَوْنَ فِی الْأَرْضِ فَسَادًا أَن یقَتَّلُوا أَوْ یصَلَّبُوا أَوْ تُقَطَّعَ أَیدِیهِمْ وَأَرْجُلُهُم مِّنْ خِلَافٍ أَوْ ینفَوْا مِنَ الْأَرْضِ…» به این معنی که: همانا مجازات کسانی که با خدا و فرستاده او می جنگند و در زمین فساد می کنند، این است که کشته شوند، به دار آویخته شوند یا دست و پایشان در جهت خلاف بریده شود یا از سرزمین خود تبعید شوند.
محاربه نقیض صلح است و به معناى سلب و گرفتن است. محارب نامیدن کسی که براى جنگیدن یا ترساندن دیگران اسلحه می کشد، به این سبب است که این فرد می خواهد جان، مال یا قدرت را از دیگری بگیرد.
بیشتر بخوانیند: محاربه در فقه
اضافه شدن لفظ محاربه به خدا و رسول، قرینه است بر این مطلب که منظور از آن، معناى بیش از جنگ مستقیم است. به این صورت که یا منظور از محاربه مانند معنای کتب لغت، هر نوع مخالفت و عصیان از حکم خدا و رسول است یا منظور از محاربه با خدا و رسول، محاربه با مسلمانان است ولی برای نشان دادن اهمیت آن به منزله جنگ با خدا و رسول بیان شده است که ظاهرا این احتمال درست تر باشد.
محاربه انواع گوناگونى دارد مانند جنگ کافران با مسلمانان یا گروهی از مسلمانان با عده ای دیگر از مسلمانان و یا قیام گروهى از مسلمانان علیه حکومت اسلامى ولی با توجه به آیات دیگر قرآن و استفاده از لفظ توبه برای محارب، منظور آیه محارب مسلمان است و شامل کفار نمی شود.
بنابراین ظاهرا منظور از محاربه و افساد، همان اخلال در امنیت عمومى است. ترس عمومى نیز از طریق به کار بردن سلاح و تهدید به قتل، ایجاد می شود. مباحث بسیاری که فقها در مورد موضوع محاربه مطرح کردند و بحث از اعتبار بعضى قیود مانند قصد ترساندن یا اهل فساد بودن، نشان دهنده این است که منظور از محارب، معناى خاص اصطلاحى آن است یعنی کسى که به قصد ترساندن مردم اسلحه می کشد، نه مطلق محارب والا هر فردی که با دولت اسلامى بجنگد بدون این شرایط، محارب است و دیگر نیازی به این بحث ها نبود.
افساد فی الارض چیست؟
فساد ضد صلاح است و به معنای خارج شدن چیزى از اعتدال خویش است. از این رو فساد هر چیزى بر اساس همان چیز معنا مى شود. هر جرم و معصیتى که انسان مرتکب می شود نیز فسادى است در یکى از جنبه هاى زندگى او، اما عنوان فساد و افساد وقتی به الارض اضافه شود، معناى آن مقید می شود و مختص می شود به فسادى که در زمین واقع می شود.
بدین ترتیب روشن مىشود که عنوان محارب در آیه مبارکه، اختصاص دارد به کسى که به قصد افساد در زمین، سلاح مىکشد و معناى ایجاد فساد در زمین نیز اخلال در امنیت مردم و ترساندن آن ها و تجاوز به مال و جان و ناموسشان، است.
بیشتر بخوانید : وکیل قتل
شرایط تحقق جرم محاربه
در کتب فقهی مباحث مفصلی در مورد شرایط تحقق محاربه بیان شده است. کشیدن سلاح شرط مورد توافق همه فقهاست. اکثر فقهای شیعه، قصد ترساندن مردم را هم از شروط تحقق محاربه می دانند.
اهل فساد بون محارب، از شروط اختلافی است. برخی بر این باورند که قصد ترساندن مردم کافی است و برخی دیگر معتقدند اگر فردی به قصد ترساندن مردم سلاح بکشد، اما مردم نترسند، محارِب محسوب نمی شود.
جرم محاربه در قانون ایران
در ماده ۲۷۹ قانون مجازات اسلامی محاربه تعریف شده به: کشیدن سلاح به قصد جان، مال یا ناموس مردم یا اِرعاب (ترساندن) آنها، به نحوی که موجب ناامنی در محیط شود. هرگاه کسی با انگیزه شخصی به سوی یک یا چند شخص خاص سلاح بکشد و عمل او جنبه عمومی نداشته باشد و هرگاه کسی به روی مردم سلاح بکشد، ولی در اثر ناتوانی موجب سلب امنیت نشود، محارِب محسوب نمی شود.
طبق ماده ۲۸۰ قانون مجازات اسلامی، فرد یا گروهی که برای دفاع از خود و مقابله در برابر محارِبان اسلحه می کشد، محارِب نیست و طبق ماده ۲۸۱، راهزنان، سارقان و قاچاقچیانی که از اسلحه استفاده می کنند و امنیت مردم را سلب میکنند، محارِب هستند.
جرم محاربه یک جرم مقید و تحقق آن مشروط به حصول نتیجه یعنی اخلال در نظم و امنیت عمومی است و استفاده از سلاح به تنهایی نمی تواند دلیل این جرم دانست. طبق ماده ۲۷۹ قانون مجازات اسلامی کشیدن سلاح رکن مادی است و منظور سلاحی است که عرف آن را سلاح محسوب کند. فرقی بین اسلحه گرم و اسلحه سرد بنحوی نیست.
جهت اخذ مشاوره و ارتباط با وکیل محاربه در موسسه حامیان عدالت با شماره های زیر تماس فرمایید.
تلفن های تماس :
(10 خط ) 02144850335📞 02144872230 📞 02144872231 📞
مجازات جرم محاربه
جرم محاربه، از جرایم حدی است؛ یعنی در شرع اسلام برای آن مجازات خاصی تعیین شده است. در قانون مجازات اسلامی در تعریف مجازات حدی آمده: حد مجازاتی است که موجب، نوع، میزان و کیفیت اجرای آن در شرع، تعیین شده است. با این تفاوت که برای این جرم چهار نوع مجازات تعیین شده و یک یا چند مورد از آن ها برای مجازات انتخاب و اعمال میشود.
مجازات جرم محاربه طبق ماده ۲۸۲ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ به این قرار است:
۱- اعدام
۲- صلب (صلیب کشیدن)
۳- قطع دست راست و پای چپ
۴- نفی بلد (تبعید)
طبق ماده ۲۸۳ قانون مجازات اسلامی اختیار یکی از این مجازات ها با قاضی است یعنی قاضی می تواند با بررسی هایی که انجام می دهد یکی از مجازات های مذکور برای محارب را برای اجرا انتخاب کند. معمولا در حقوق ایران مجازات جرم محاربه اعدام است.
توبه مرتکب جرم محاربه
به فتوای فقیهان شیعه، اگر محارِب قبل از دستگیری توبه کند، مجازات حدّی او ساقط می شود؛ اما حق الناس بر ذمه او باقی است یعنی اگر کسی را کشته یا مالی دزدیده، با عدم بخشش صاحبان حق، قصاص می شود و خسارت می پردازد. اما اگر پس از دستگیری، توبه کرد، مجازات او ساقط نمیشود. اگر توبه قبل از اثبات یا در حین رسیدگی باشد موجب ساقط شدن حد نمی شود. برای عفو مجرم، رئیس قوه قضاییه از مقام رهبری درخواست عفو می کند و ایشان در صورت صلاحدید تایید می کنند.
دادگاه صالح رسیدگی به جرم محاربه
مرجع قضائی و دادگاه صالح برای رسیدگی به جرم محاربه، دادگاه انقلاب است. طبق بند الف ماده ۳۰3 قانون آیین دادرسی کیفری: دادگاه انقلاب صلاحیت رسیدگی به جرائم علیه امنیت داخلی و خارجی، محاربه و افساد فی الارض، بغی، تبانی و اجتماع علیه جمهوری اسلامی ایران یا اقدام مسلحانه یا… به منظور مقابله با نظام امنیتی را دارد. بنابراین با توجه به این ماده رسیدگی به جرم محاربه در صلاحیت این دادگاه است.
